Report on meeting with Laws and Special Matters Study and Analysis Commission on Labour Dispute Settlement Law Reform

Report on meeting with Laws and Special Matters Study and Analysis Commission on Labour Dispute Settlement Law Reform
အလုပ္သမား အျငင္းပြားမႈ ေျဖရွင္းေရး ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ဥပေဒေရးရာႏွင့္ အထူးကိစၥရပ္မ်ား၊ ေလ့လာ ဆန္းစစ္သံုးသပ္ေရး ေကာ္မရွင္ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ CTUM ကုိယ္စားလွယ္မ်ားမွ တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးမႈမ်ားအား စီရင္ခံတင္ျပျခင္း။
၃၁-၅-၂၀၁၇

ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ရံုး၏ ဖိတ္ၾကားခ်က္အရ ဥပေဒေရးရာႏွင့္ အထူးကိစၥရပ္မ်ား၊ ေလ့လာ ဆန္းစစ္သံုးသပ္ေရး ေကာ္မရွင္ႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ၀န္ၾကီးဌာန၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ညိွႏိႈင္း အစည္းအေ၀းကုိ တက္ေရာက္ရန္ ဖိတ္ၾကားစာကုိ CTUM မွ လက္ခံရရွိပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္ပါ၍ CTUM မွ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ဦးသန္းလြင္ႏွင့္ ဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔၀င္တစ္ဦးျဖစ္သူ ေဒၚခုိင္ဇာေအာင္ (အလုပ္သမားဥပေဒမ်ား ျပင္ဆင္ ျခင္း နည္းပညာအလုပ္အဖြဲ႔ အလုပ္သမား ကုိယ္စားလွယ္) တုိ႔သည္ ၃၀-၅-၂၀၁၇ ရက္ေန႔တြင္ မြန္းလြဲ (၁၃း၃၀) နာရီမွ (၁၆း၃၀) နာရီထိ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ေရးရာေဆာင္၌ အစည္းအေ၀းကုိ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါသည္။
တက္ေရာက္သူ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား
အစည္းအေ၀းတြင္ ဥပေဒေရးရာႏွင့္ အထူးကိစၥရပ္မ်ား၊ ေလ့လာဆန္းစစ္သံုးသပ္ေရး ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ဦးေရႊမန္း ႏွင့္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔၀င္မ်ား၊ သက္ဆိုင္ရာ၀န္ၾကီးဌာနတာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ ျပည္ထဲေရးမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ရံုးမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကုန္သည္မ်ားနွင့္ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္ UMFCCI မွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ ျမန္မာႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အလုပ္သမားသမဂၢ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ CTUM ၏ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ စက္မႈလက္မႈႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေပါင္းစံု အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ MICS မွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါသည္။

အစည္းအေ၀းက်င္းပသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္
အစည္းအေ၀း က်င္းပသည့္ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အလုပ္သမားေရးရာ အျငင္းပြားမႈ ေျဖရွင္းေရး ဥပေဒ (၅/၂၀၁၂) ကုိ ျပင္ဆင္ေရးဆဲြေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္ပါသည္။ ဥပေဒေရးရာႏွင့္ အထူးကိစၥရပ္မ်ား၊ ေလ့လာဆန္းစစ္သံုးသပ္ေရး ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ဦးေရႊမန္းမွ အစည္းအေ၀းအား ဦးေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ အစညး္အေ၀းတြင္ ဥပေဒပါ ပုဒ္မ တစ္ခုခ်င္းစီကုိ ေဆြးေႏြးျခင္း မဟုတ္ဘဲ ဥပေဒတြင္ အားနည္းခ်က္မ်ား၊ ျပင္ဆင္ရန္ လိုအပ္သည့္ အပုိင္းမ်ား၊ လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အခက္အခဲမ်ားကုိ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါသည္။
၀န္ၾကီးဌာနမွ တင္ျပခ်က္မ်ား
ေဆြးေႏြးရာတြင္ ၀န္ၾကီးဌာန တာ၀န္ရွိသူမ်ားမွ ဥပေဒတြင္ ေတြ႔ရွိရသည့္ အားနည္းခ်က္မ်ားကုိ ေဖာ္ျပရာတြင္
– ႏုိင္ငံ၀န္ထမ္းမ်ားကုိ အလုပ္သမား က႑တြင္ မထည့္သြင္းရန္။ အျငင္းပြားကိစၥရပ္မ်ားျဖစ္လာပါက အလုပ္ရွင္သည္ အစုိးရျဖစ္ေနသည့္ တရားစြဲဆုိရန္ျဖစ္ေပၚလာပါက အခက္အခဲရွိႏိုင္ေၾကာင္း၊
– တစ္ဦးခ်င္းအျငင္းပြားမႈ၊ စုေပါင္းအျငင္းပြားမႈတြင္ ခြဲျခားေဖာ္ျပထားျပီး တစ္ဦးခ်င္းကိစၥရပ္မ်ားသည္ စီရင္ပိုင္ခြင့္ ရွိေသာ တရားရံုးသုိ႔ တုိင္ၾကားရန္ျဖစ္ေသာ္လည္း စုေပါင္းအျငင္းပြားမႈကဲ့သုိ႔ပင္ ခံုသမာဓိေကာင္စီထိ ေျဖရွင္းေပးသည့္အတြက္ တစ္ဦးခ်င္း/စုေပါင္း အျငင္းပြားမႈမ်ားအျဖစ္ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ အျငင္းပြားမႈ အျဖစ္သာ ျပင္ဆင္သြားရန္ သင့္ေၾကာင္း၊
– ဥပေဒအရ လုပ္ငန္းခြင္ ညိွႏိႈင္းေရးေကာ္မတီ ဖြဲ႔စည္းရန္ ျဖစ္ေသာ္လည္း လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ မဖြဲ႔စည္းၾကပါ။ ထုိ႔ျပင္ ျပစ္ဒဏ္သတ္မွတ္ခ်က္ မပါသည့္အတြက္ ညိွႏိႈင္းစာမ်ား ေပးပို႔ ေဆာင္ရြက္ေနရေၾကာင္း၊ မျဖစ္မေနဖြဲ႔ၾကရန္၊ သုိ႔မဟုတ္ အလုပ္သမားက ဖဲြ႔ရန္ေတာင္းဆုိပါက မျငင္းပယ္ရန္ႏွင့္ ျငင္းပယ္ပါက ျပစ္ဒဏ္သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ရွိသင့္ေၾကာင္း
– အျငင္းပြားမႈ ေျဖရွင္းသည့္ အဆင့္ဆင့္ေသာ ေကာ္မတီ၊ ခံုသမာဓိအဖြဲ႔၊ ခံုသမာဓိေကာင္စီမ်ား ဖဲြ႔စည္းရာတြင္ ပါ၀င္ေရြးခ်ယ္ခံပုိင္ခြင့္ ရွိသူမ်ားကို ရွင္းလင္းစြာ မေဖာ္ျပသျဖင့္ ေဖာ္ျပရန္ လုိအပ္ခ်က္ရွိေၾကာင္း။
– ဥပေဒပါ ျပစ္ဒဏ္ ေငြဒဏ္မ်ားသည္ ထိေရာက္ေသာ ျပစ္ဒဏ္မ်ား မဟုတ္သည့္အတြက္ အလုပ္ရွင္မ်ား လုိက္နာမႈ အားနည္းေနပါသျဖင့္ သင့္ေတာ္ေသာ ေထာင္ဒဏ္၊ ေငြဒဏ္မ်ားကုိ ထည့္သြင္းရန္ အလုပ္သမားအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားမွ တင္ျပလာသျဖင့္ ဥပေဒကုိ လုိက္နာလာေစမည့္ နည္းလမ္းမ်ားကုိ ရွာေဖြရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း။
– အလုပ္သမား၏ နစ္နာမႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ေငြေၾကးခံစားခြင့္မ်ား အတြက္ ရွင္းလင္းစြာ ေဖာ္ျပထားမႈ မရွိျခင္း။
– စာခ်ဳပ္ ခ်ဳိးေဖာက္လွ်င္ တရားစြဲရန္ ဥပေဒတြင္ ပါ၀င္ေသာ္လည္း မည္သည့္ ဌာနက တရားစြဲရမည္ဟု မပါ၀င္ ေၾကာင္း၊ တရားစြဲဆုိခြင့္ကုိ ခံုသမာဓိေကာင္စီခြင့္ျပဳခ်က္ရယူ၍ စြဲဆုိရန္ ပထမအၾကိမ္ ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒ မူၾကမ္းတြင္ ထည့္သြင္းခဲ့သည္။ ထုိအခ်က္ကုိ ျပန္လည္ ပယ္ဖ်က္ရန္ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားရွိေသာ္လည္း ဆက္လက္ ထားရွိသင့္ေၾကာင္း။
– အစားထုိးရန္၊ ျပင္ဆင္ရန္၊ ျဖည့္စြက္ရန္ ပယ္ဖ်က္ရန္ ကုိ တင္ျပခဲ့ပါသည္။
ေဆြးေႏြးရာတြင္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူမ်ား ၀င္ေရာက္လာေရး၊ ဥပေဒကုိ ေလးစား လုိက္နာေစရန္ ေထာင္ဒဏ္မဟုတ္သည့္ နည္းလမ္းရွာသင့္ေၾကာင္း၊ သပိတ္ေမွာက္ ဆႏၵျပမႈမ်ား မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားေနပါက နုိင္ငံေတာ္ စီးပြားေရး ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္မႈအတြက္ အခက္အခဲျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း စသည္ျဖင့္လည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါသည္။
CTUM အေနျဖင့္ တင္ျပခ်က္မ်ား
CTUM အေနျဖင့္ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမား လုပ္ငန္းခြင္ ဆက္ဆံေရးတည္ေဆာက္ႏုိင္ေရးအတြက္ အေလးထား ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း၊ ကမၻာ့ႏုိင္ငံမ်ားရွိ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမား ဆက္ဆံေရး စနစ္မ်ားကုိ ေလ့လာေနျပီး ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းမႈျဖင့္ သြားသည့္ စနစ္ကုိ အလုပ္သမားအဖြဲ႔အစည္း မ်ားအား အရည္အခ်င္းျမင့္ သင္ၾကားေပးေနေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ ဥပေဒေရးရာ အခ်က္အလက္မ်ားနွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍
– ႏုိင္ငံ၀န္ထမ္းမ်ားအား အလုပ္သမားဟူသည့္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္တြင္ ထည့္သြင္းသင့္ေၾကာင္း၊ နုိင္ငံ၀န္ထမ္းမ်ား၏ လုပ္ငန္းခြင္ ပုိမိုသာယာေပ်ာ္ရႊင္ေရးကို အလုပ္သမားအဖြဲ႔အစည္း ရွိမွသာလွ်င္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္အခက္အခဲျပႆနာမ်ား ျဖစ္ပြါးသည့္အခါ ၾကီးၾကပ္သူမ်ားႏွင့္ အလုပ္သမားအဖြဲ႔အစညး္ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းမႈျဖင့္ေဆာင္ရြက္သြားသင့္ေၾကာင္း၊ ထုိသုိ႔ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိပါက ညိွႏိႈင္းေျဖရွင္းလုိ႔ရသည့္ ကိစၥမ်ားကုိ ေျဖရွင္းႏုိင္ျခင္းမရွိဘဲ ILO သုိ႔ အမႈက ေရာက္သြားႏုိင္ေၾကာင္း။
– အလုပ္ရွင္မ်ားမွ စာခ်ဳပ္ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကုိ တရားစြဲဆုိရန္အတြက္ ခံုသမာဓိေကာင္စီမွ ခြင့္ျပဳခ်က္ကုိ ရယူရန္ မလုိေၾကာင္း၊ ဥပေဒက ခ်ဳိးေဖာက္လွ်င္ တရားစြဲႏုိင္ေၾကာင္းေဖာ္ျပထားျပီး တရားစြဲဆုိပုိင္ခြင့္ရွိသူကုိ တာန္ေပးအပ္ပါက အခ်ိန္ၾကန္႔ၾကာမႈမ်ား မျဖစ္ႏုိင္ေတာ့ေၾကာင္း၊ ထုိ႔ျပင္ စာခ်ဳပ္ခ်ိဳးေဖာက္လွ်င္ တရားစြဲဆုိႏုိင္ သည္ဟု ဥပေဒက ျပဌာန္းထားပါလွ်က္ ခံုသမာဓိေကာင္စီက တရားစြဲရန္ မသင့္ ဟူ၍ ဆံုးျဖတ္ကာ တရားစြဲဆုိခြင့္ မျပဳခဲ့သည့္ အမႈတစ္ခု ေပၚေပါက္ခဲ့ျပီး ခံုသမာဓိေကာင္စီသည္ ဥပေဒကုိ ေက်ာ္လြန္ေဆာင္ရြက္ခဲ့၍ အလုပ္သမားမ်ား နစ္နာေၾကာင္း၊
– ျမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ အလုပ္သမား ဦးစီးဌာနမ်ား ရွိသည္။ ဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါက ဦးစီးဌာနသုိ႔ တုိင္ၾကားခဲ့ၾကျပီး ဦးစီးမွဴးမ်ားက ေခၚယူစစ္ေဆး၍ ခ်ဳိးေဖာက္ေၾကာင္း ေပၚေပါက္ပါက မခ်ဳိးေဖာက္ရန္ သတိေပးျခင္း၊ တရားစဲြဆုိျခင္းမ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါတြင္ ဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား၊ လုပ္ငန္းခြင္စညး္ကမ္း ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား၊ EC စာခ်ဳပ္ ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ကုိ သိသာစြာ ျမင္ေတြ႔ရေသာ္လည္း အျငင္းပြားမႈမ်ားအျဖစ္ ျမိဳ႔နယ္ ညိွႏိႈင္းျဖန္ေျဖေရး ေကာ္မတီသုိ႔သာ တင္၍ ေျဖရွင္းခုိင္းမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနသည္။ သို႔ျဖစ္သည့္အတြက္ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ နစ္နာမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚျခင္း၊ အေရးယူရန္ အခ်ိန္ကာလအားျဖင့္ ၾကန္႔ၾကာျခင္း၊ ခံုသမာဓိေကာင္စီ၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကုိလည္း မလုိက္နာျခင္း မ်ား ျဖစ္ေပၚေနသည္။
ဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကုိ အျငင္းပြားေျဖရွင္းေရး စနစ္ျဖင့္ ေျဖရွင္းရန္ ဦးစီးဌာန တာ၀န္ရွိသူမ်ားမွ အမႈလြဲေျပာင္းေနသျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္အေနျဖင့္လည္း ဘတ္ဂ်က္ ထိခုိက္ေနေၾကာင္း၊
ဥပမာ အားျဖင့္ ယခု ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ေမလ အထိ ရန္ကုန္္တုိင္း ခံုသမာဓိအဖဲြ႔တြင္ ေျဖရွင္းေနသည့္ အမႈ (၆၅) မႈတြင္ (၄၅) မႈမွာ အလုပ္ထုတ္ပယ္ျခင္းခံရသျဖင့္ အျငင္းပြားမႈမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း။ အမႈအားလံုးအတြက္ ေငြေၾကးအက်ဳိးခံစားခြင့္ ရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့သည့္ ေငြပမာဏ မွာ (၃၁) သိန္းေက်ာ္ ျဖစ္ျပီး အမႈေျဖရွင္းသည့္ ခံုသမာဓိအဖြဲ႔၀င္မ်ား စရိတ္ခ်ီးျမွင့္ ထုတ္ေပးေငြ (၉၈) သိန္းေက်ာ္ ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ အလုပ္ရွင္ မ်ား၏ အလုပ္သမားမ်ားအား ဥပေဒ၊ စည္းကမ္းမ်ားနွင့္ မညီညႊတ္ဘဲ အလုပ္မွ ထုတ္ပယ္သည့္ အတြက္ ေျဖရွင္းရသည့္ ကိစၥကုိ ႏုိင္ငံေတာ္က အကုန္အက်မ်ားစြာ ခံကာ ေျဖရွင္းေနရေသာ္လည္း အလုပ္ရွင္မ်ားက မလုိက္နာသျဖင့္ ဘတ္ဂ်က္သာ ကုန္၍ ထိေရာက္မႈ မရွိေၾကာင္း၊
– အလုပ္ရွင္မ်ားသည္ အလုပ္သမားမ်ားအား လုပ္ငန္းခြင္ စည္းကမ္းမ်ားနွင့္ မညီညႊတ္ဘဲ (ၾကီးေလးေသာ ျပစ္မႈ၊ ေသးငယ္ေသာ ျပစ္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ျခင္း မရွိဘဲ/ အလုပ္သမားမ်ားအား လုပ္ငန္းခြင္ စည္းကမ္းအတုိင္း အေရးယူမႈ မရွိဘဲ) အလုပ္မွ ထင္သလုိ ထုတ္ပယ္မႈ ျဖစ္ေပၚေနျခင္းသည္ အလုပ္သမားမ်ား အလုပ္သမား အဖဲြ႔အစည္း ဖဲြ႔စည္းသည့္အတြက္ေၾကာင့္ႏွင့္ ၄င္းတုိ႔၏ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ သပိတ္ေမွာက္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ ေတာင္းဆုိမႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ရသည့္ကိစၥမွာ မ်ားျပားပါေၾကာင္း။ CTUM မွ ကူညီေျဖရွင္းေပးခဲ့ေသာ သပိတ္ ေမွာက္ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈမ်ားတြင္ ေနာက္ေနာင္ လုပ္ငန္းခြင္အခက္အခဲမ်ားကုိ စနစ္တက်ေျဖရွင္းနို္င္ေစရန္ အလုပ္သမား အဖြဲ႔အစည္းကုိစနစ္တက် ဖဲြ႔၍ WCC ဖြဲ႔ရန္ ၾကိဳးစားသည့္ အခ်ိန္တြင္ အလုပ္ထုတ္မႈမ်ား ၾကံဳေတြ႔ရေၾကာင္း၊ မည္သည့္အလုပ္ရွင္မွ အဖြဲ႔အစည္းေၾကာင့္၊ ေတာင္းဆုိမႈ ျပဳလုပ္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ဟု မေျပာေသာ္လည္း အလုပ္ထုတ္ပယ္မႈမ်ားသည္ ထုိကိစၥရပ္မ်ားနွင့္ တုိက္ရုိက္ ဆက္စပ္ေနေၾကာင္း၊ အလုပ္သမား အဖဲြ႔အစညး္ ဥပေဒနွင့္လည္း ယွဥ္တြဲၾကည့္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း၊ အလုပ္သမားမ်ားသည္ အဖဲြ႔အစည္း ဥပေဒအရ လြတ္လပ္စြာ အဖဲြ႔ဖြဲ႔ခြင့္ မရၾကေၾကာင္း၊ အဖဲြ႔အစည္း ဖဲြ႔စညး္ျခင္း၊ ေတာင္းဆုိျခင္းေၾကာင့္ အလုပ္ထုတ္ပယ္ျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ ခံုသမာဓိေကာင္စီမွ ျပန္လည္အလုပ္ခန္႔ရန္ အမိန္႔ခ်မွတ္ေသာ္လည္း အလုပ္ရွင္မ်ားသည္ ျပန္မခန္႔ဘဲ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ျပီး ျဖစ္ေနသျဖင့္ ဒဏ္ေငြ (၁၀) သိန္း ဟူေသာ ပမာဏကုိ အလြယ္တကူပင္ ျပစ္ဒဏ္အျဖစ္ ေပးေနၾကေၾကာင္း။
– အျငင္းပြားမႈ ေျဖရွင္းေရး ဥပေဒတြင္ အလုပ္သမားမ်ား၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္သည္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိျခင္းနွင့္ ခံုသမာဓိေကာင္စီ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ျဖစ္သည္။ ယခုအခါတြင္ အလုပ္ရွင္မ်ားသည္ ျမိဳ႕နယ္ညိွႏိႈင္းျဖန္ေျဖေရး ေရွ႕ေမွာက္တြင္ ခ်ဳပ္ဆုိေသာ စာခ်ဳပ္ကုိလည္း ခ်ဳိးေဖာက္ကာ ၄င္းတုိ႔အား တရားစြဲဆုိရန္ အလုပ္သမားဦးစီးသုိ႔ ေတာင္းဆုိမႈမ်ား ျပဳသည္။ ဦးစီးမွဴးက တရားစြဲေပးသည္။ ထုိ႔ေနာက္ စာခ်ဳပ္ပါ အလုပ္သမားမ်ားအား ေပးရန္ ရွိေသာ ေငြေၾကးမ်ားကုိ စာခ်ဳပ္ ပ်က္ျပယ္သည္ဟု ဆုိကာ မေပးေတာ့သည့္ ကိစၥမ်ား ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ ထုိသုိ႔ စာခ်ဳပ္ပ်က္ျပယ္သည္ဆုိသည္မွာ မျဖစ္သင့္ေၾကာင္း၊ စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္္အလက္မ်ားကုိ လုိက္နာရန္ တာ၀န္ရွိ ေၾကာင္း၊ စာခ်ဳပ္အရ အလုပ္သမားမ်ားအား ေပးရမည့္ေငြေၾကးမ်ားမွာ လူဦးေရ မ်ားလွ်င္ မ်ားသေလာက္ သိန္္းရာခ်ီ ထိလည္း ရွိႏုိ္င္ေၾကာင္း တရားစြဲခံကာ ဒဏ္ေငြ တစ္သိန္း၊ ငါးသိန္း ေဆာင္ရံုျဖင့္ ေငြေၾကးမ်ား မေပးဘဲ ေနလွ်င္ ရသည္ဟု ဆုိပါက အလုပ္သမားမ်ားက ထပ္မံ၍ သပိတ္ေမွာက္ ေတာင္းဆုိမႈ ျပဳရမလုိ ျဖစ္ေနေၾကာင္း။ ထုိကဲ့သုိ႔သာ ျဖစ္ေနပါက မိမိတုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနေသာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ရင္းႏွီးျမွပ္နွံမႈမ်ား ၀င္လာရန္ အခက္အခဲ ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း။
– ခံုသမာဓိေကာင္စီ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ အလုပ္ျပန္လည္ ခန္႔အပ္ရန္ျဖစ္ေသာ္လည္း အလုပ္ရွင္မ်ားမွ တရားစဲြခံကာ ဒဏ္ေငြ (၁၀) သိန္းေဆာင္သျဖင့္ အလုပ္သမားမ်ားမွာ အလုပ္ဆံုးရံႈးရသည့္အျပင္ ၄င္းတုိ႔ရသင့္ ေသာ နစ္နာေၾကးမ်ားကုိလည္း မရရွိၾကပါသည္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ကတည္းက ျဖစ္ပြားေနေသာ အမႈကိစၥ မ်ားအတြက္ အလုပ္သမားနစ္နာေၾကးမ်ားကုိ တရားရံုးသို႔ အလုပ္ရွင္မွ ေပးသြင္းထားသည္ဟု သိရေသာ္လည္း အလုပ္သမား မ်ားမွ ၄င္းေငြကုိ ထုတ္ယူရာတြင္ ၾကန္႔ၾကာမႈမ်ားရွိေနပါသည္။ မည္သို႔ ေဆာင္ရြက္ရမည္ကုိလည္း အလုပ္သမား မ်ားမွ မသိရွိပါ။ CTUM မွ သက္ဆုိင္သူမ်ားနွင့္ ေဆြးေႏြးေဆာင္ရြက္လုိေသာ္လည္း တရားရံုး လုပ္ငန္းစဥ္ ျဖစ္သျဖင့္ မည္သူ႔ထံသုိ႔ ခ်ဥ္းကပ္ေဆာင္ရြက္ရမည္ကုိ မသိရွိပါ။ ထုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ ၀န္ၾကီးဌာန တာ၀န္ရွိသူ မ်ားအေနျဖင့္ အလုပ္သမားမ်ား ရပုိင္ခြင့္ကုိ အျမန္ဆံုးရရွိႏုိင္ရန္အတြက္ သက္ဆုိင္ရာ ဌာနမ်ားနွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေပးပါရန္ အကူအညီေတာင္းခံလိုေၾကာင္း။
– ထပ္မံ၍ အကူအညီေတာင္းခံသည့္ ကိစၥမွာ ဟန္က်ဳိးပုိင္ရီ Hundred အထည္ခ်ဳပ္ စက္ရံုတြင္ အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမား အျငင္းပြားမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနခ်ိန္တြင္ အလုပ္သမားမ်ား လုပ္ငန္းခြင္သုိ႔ ျပန္လည္ ၀င္ေရာက္ႏုိ္င္ရန္ CTUM မွ ကူညီေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေနာက္ အလုပ္ရွင္မွ အလုပ္ရွင္အလုပ္သမား သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ မည္ ျဖစ္သျဖင့္ ၄င္းအား တရားစြဲရန္ အလုပ္သမား ဦးစီးမွဴးထံသုိ႔ တင္ျပ၍ တရားစြဲခံခဲ့ေၾကာင္း၊ စာခ်ဳပ္တြင္ အလုပ္သမားမ်ားအား ေပးရန္ရွိသည့္ ထုတ္လုပ္မႈဆုေၾကး/ေထာက္ပံ့ေၾကး၊ ကြ်မ္းက်င္ေၾကးမ်ားကုိ မေပးေတာ့ သျဖင့္ အလုပ္သမားမ်ားမွ ၄င္းတုိ႔ ရရွိခံစားေနရေသာ ေငြေၾကးမ်ား ရလုိသျဖင့္ အလုပ္သမားဆက္ဆံေရးသို႔ တုိင္ၾကားေသာ္လည္း ဦးစီးမွဴးမွ တရားစြဲျပီးသည့္ ကိစၥျဖစ္၍ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ မရေၾကာင္း ျပန္ၾကား သည္။ အနည္းဆံုးအခေၾကးေငြ ဥပေဒအရ အလုပ္ခ်ိန္ (၈) နာရီတြင္ (၁၀၈၀၀၀) က်ပ္ထက္ ပုိေသာ ေငြကုိ အလုပ္သမားမ်ားက ရရွိခံစားေနရပါက ဆက္လက္ ခံစားခြင့္ရွိသည္ဟု ဥပေဒတြင္ ပါရွိသည့္အတုိင္း ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အနည္းဆံုး အခေၾကးေငြဆုိင္ရာ အျငင္းပြားမႈတြင္ ပုိေသာေငြကုိ ထုတ္လုပ္မႈ ဆုေၾကး/ ေထာက္ပံ့ေၾကး အျဖစ္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိ၍ အလုပ္သမားမ်ားကုိ ခံစားေစခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အလုပ္သမား မ်ား၏ ကြ်မ္းက်င္မႈအလုိက္ ေငြေၾကးကုိ တုိးျမွင့္ေပးရမည္ဆုိသည့္ အတုိင္း ရရွိေသာ ခံစားခြင့္ကုိလည္း အလုပ္သမားမ်ားက ဆံုးရံႈးခဲ့သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အနည္းဆံုး အခေၾကးေငြ ဥပေဒအရ အလုပ္ရွင္အား တရားစြဲဆုိေပးပါရန္ႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ားက ရပုိင္ခြင့္ရွိေသာေငြေၾကးကုိ ရရွိေအာင္ အကူအညီေတာငး္ခံစာကုိ အလုပ္သမား ညႊန္ၾကားေရးဌာနသု႔ိ ေပးပုိ႔ထားသည္။ ဦးစီးမွဴးမွ အနည္းဆံုး အခေၾကးကုိ ၃၆၀၀ ကုိ ရျပီးျဖစ္၍ တရားစြဲေပးလုိ႔ မရဟု ႏႈတ္ျဖင့္ ျပန္ၾကားထားပါေၾကာင္း။ ထို႔ေၾကာင့္ ၀န္ၾကီးဌာနအေနျဖင့္ လိႈင္သာယာျမိဳ႕နယ္ အလုပ္သမားဦးစီးမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္၍ အလုပ္သမားမ်ား ရသင့္သည့္ ေငြေၾကးမ်ား ျပန္ရေရးအတြက္ လမ္းညႊန္ ခ်က္မ်ား ေပးေပးရန္ လိုအပ္ပါေၾကာင္း၊ ယခုတင္ျပခ်က္သည္ ဟန္က်ဳိးပုိင္ရီ (Hundred tex) ကိစၥ တစ္ခု အတြက္သာ မဟုတ္ဘဲ၊ ေနာင္တြင္ ထပ္မံေပၚေပါက္လာမည့္ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳိးေဖာက္ျခင္းဆုိင္ရာ ကိစၥတြင္ ေငြေၾကး ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ကိစၥမ်ားကုိ မည္သုိ႔ ေဆာင္ရြက္သြားရမည္ဆုိသည့္ လမ္းညႊန္ခ်က္သည္ အေရးၾကီးသျဖင့္ အေလးထားေဆာင္ရြက္ေပးေစလိုေၾကာင္း တင္ျပခဲ့ပါသည္။
အျခားေသာ MICS အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားမွလည္း ဥပေဒအားနည္းခ်က္မ်ား၊ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ေတြ႔ၾကံဳရသည့္အခက္အခဲမ်ားကုိ တင္ျပခဲ့ၾကပါသည္။
ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးအတြက္ လုပ္ငန္းစဥ္
အလုပ္သမားကုိယ္စားလွယ္မ်ားအေနျဖင့္လည္း ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးတြင္ ထပ္မံျဖည့္စြက္ ပယ္ဖ်က္၊ အစားထုိး ျပင္ဆင္လုိေသာ အခ်က္မ်ား ရွိေသးပါေၾကာင္း၊ ျပင္ဆင္လုိသည့္အခ်က္မ်ားကုိလည္း အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အလုပ္သမားျပဌာန္းခ်က္မ်ား (ILO conventions) မ်ားအား နားလည္သည့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေရွ႕ေနပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြး ျပင္ဆင္ထားပါေၾကာင္း၊ အျငင္းပြားမႈ ေျဖရွင္းေရး ဥပေဒကုိ ျပင္ဆင္ရန္ လုပ္ငန္းစဥ္အျဖစ္ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမား၊ အစုိးရ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကုိ ဇြန္လတြင္ ျပဳလုပ္သြားမည္ျဖစ္ျပီး ဥပေဒမူၾကမ္းအား ေကာ္မရွင္သုိ႔ ျပန္လည္ တင္ျပရန္ ျဖစ္ပါသည္။
နိဂံုးခ်ဳပ္အေနျဖင့္ အစည္းအေ၀းဦးေဆာင္သူ ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ဦးေရႊမန္းမွ နိဂံုးခ်ဳပ္အမွာစကားေျပာၾကားရာတြင္ ဥပေဒျပဌာန္းခ်က္မ်ားကုိ ျပင္ဆင္ရာတြင္ ILO ၏ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ ညီညႊတ္ရန္လုိအပ္ေၾကာင္း၊ ဥပေဒ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ အခက္အခဲမ်ားရွိပါက ဥပေဒအားနည္းခ်က္ျဖစ္ပါက ဥပေဒကုိ ျပင္ရ မည္ျဖစ္ျပီး လူပုဂၢိဳလ္မ်ားမွ လုိက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိပါက လူကုိ အေရးယူရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဥပေဒကုိ လုိက္နာလာၾကရန္ နည္းလမ္းကုိ ရွာေဖြရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဥပေဒပါ တာ၀န္သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကုိ အားလံုးမွ ေလးစားလုိက္နာရ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေျဖရွင္းသည့္ ပုဂၢိဳလ္္မ်ား၏ အရည္အခ်င္း ျပည္႔၀မႈသည္လည္း အေရးၾကီး ပါေၾကာင္း၊ ဥပေဒမ်ား ျပင္ဆင္ေရးဆဲြေရးတြင္ အျခားေသာ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားမွ မည္သုိ႔ က်င့္သံုးေဆာင္ရြက္ေနၾက သည္ကုိလည္း ေလ့လာၾကရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံနွင့္ ျပည္သူကို အက်ဳိးျပဳသည့္ ဥပေဒမ်ား ေပၚေပါက္လာေစ ရန္မွာ အေရးၾကီးေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

အစီရင္ခံတင္ျပသူ
ခုိင္ဇာေအာင္
ဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔၀င္ – CTUM
ဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္အဖဲြ႔၀င္ – ျမန္မာႏုိင္ငံ ကုန္ထုတ္ႏွင့္ စက္မႈလက္မႈ အလုပ္သမားအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ IWFM
အလုပ္သမားကုိယ္စားလွယ္ – (အလုပ္သမားဥပေဒျပင္ဆင္ေရးဆုိင္ရာ နည္းပညာ အၾကံေပးအဖဲြ႔ )